5 cách giúp hạn chế việc rò rỉ thông tin cá nhân khi sử dụng Internet

Trong bối cảnh dữ liệu cá nhân liên tục bị thu thập và khai thác, việc giảm thiểu dữ liệu để lại trên Internet trở thành yếu tố thiết yếu để bảo vệ quyền riêng tư.
 
Những bước thực tế dưới đây giúp hạn chế rủi ro lộ lọt thông tin khi sử dụng máy tính, điện thoại hay các dịch vụ trực tuyến.

1. Hạn chế đăng nhập tài khoản tại các điểm truy cập công cộng

Đăng nhập email, mạng xã hội hoặc các dịch vụ cá nhân trên thiết bị lạ luôn tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ dữ liệu. Máy tính công cộng, thiết bị tại quán cà phê hoặc máy của người khác có thể lưu lại phiên đăng nhập nếu người dùng quên thoát tài khoản.

Ngay cả khi không cố ý, việc để lại thông tin đăng nhập trên máy lạ có thể tạo điều kiện để người dùng sau vô tình hoặc cố ý truy cập vào dữ liệu quan trọng. Bên cạnh đó, mạng Wi-Fi công cộng thường thiếu lớp bảo vệ, khiến thông tin dễ bị đánh cắp trong quá trình truyền tải.

Để hạn chế rủi ro, người dùng nên tránh đăng nhập tài khoản trên thiết bị lạ; kích hoạt xác thực đa yếu tố (MFA); sử dụng tùy chọn “đăng xuất khỏi tất cả thiết bị” khi nghi ngờ tài khoản bị truy cập trái phép.

Cẩn trọng luôn tốt hơn xử lý hậu quả sau đó, đặc biệt với dữ liệu quan trọng.

2. Duyệt web bằng hồ sơ khách hoặc tài khoản phụ

Không phải mọi hoạt động trực tuyến đều cần sử dụng tài khoản Google chính. Việc tách biệt tài khoản giúp tránh việc dữ liệu từ nhiều mục đích khác nhau bị gom lại và phân tích để phục vụ quảng cáo hoặc theo dõi hành vi.

Do đó, để bảo đảm an toàn trực tuyến, người dùng nên mở một tài khoản Google cho nhu cầu cá nhân như xem YouTube và tài khoản khác cho công việc hoặc học tập.

Hãy sử dụng chế độ Guest Mode khi chỉ cần tìm kiếm nhanh hoặc sử dụng thiết bị của người khác. Guest Mode đặc biệt hữu ích vì trình duyệt không lưu lịch sử duyệt web, cookie, mật khẩu hay thông tin biểu mẫu, giúp giảm thiểu lượng dữ liệu bị thu thập.

Khi dùng trình duyệt khác như Safari, Edge,… chế độ khách cũng giúp hạn chế việc các nền tảng theo dõi qua cookie hay dữ liệu đăng nhập.

3. Kích hoạt chế độ Ẩn danh hoặc Duyệt riêng tư trên trình duyệt web

Chế độ Ẩn danh trên trình duyệt Chrome hoặc Duyệt riêng tư trên Firefox hoặc Safari thường bị hiểu nhầm là công cụ “tàng hình” hoàn toàn. Trên thực tế, chế độ này không ẩn hoạt động khỏi nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) hay trang web truy cập.

Chế độ Ẩn danh chỉ đảm bảo dữ liệu trang web và cookie không được lưu vào máy và lịch sử duyệt web không được ghi lại.

Điều này đặc biệt hữu ích khi dùng chung thiết bị trong gia đình; muốn đăng nhập nhiều tài khoản khác nhau mà không xung đột và muốn tránh các trang web theo dõi giữa những lần truy cập nhờ cookie.

Khi đóng cửa sổ Ẩn danh, toàn bộ cookie phiên sẽ bị xóa, khiến trang web xem người dùng như mới truy cập lần đầu.

4. Tinh chỉnh cài đặt quyền riêng tư của trình duyệt

Đa số trình duyệt hiện nay đều cung cấp nhiều lớp bảo vệ quyền riêng tư, trong đó có tùy chọn Không theo dõi (Do Not Track). Khi kích hoạt, trình duyệt gửi yêu cầu đến website yêu cầu không thu thập dữ liệu. Tuy nhiên, website có thể bỏ qua tùy chọn này, vì đây không phải quy chuẩn bắt buộc.

Để tăng mức độ bảo vệ, người dùng có thể chọn “chỉ chấp nhận cookie cần thiết”; ưu tiên trình duyệt chú trọng quyền riêng tư như Firefox và kích hoạt tính năng Bảo vệ theo dõi nâng cao (Enhanced Tracking Protection) trên Firefox để chặn trình theo dõi mà không ảnh hưởng đến khả năng hiển thị website.

Việc nhận diện website nào tôn trọng quyền riêng tư cũng giúp người dùng chủ động hơn khi truy cập, hạn chế chia sẻ thông tin không cần thiết.

5. Sử dụng VPN để tăng cường bảo vệ danh tính trực tuyến

Mạng riêng ảo (VPN) không mang lại sự ẩn danh tuyệt đối, nhưng vẫn là công cụ mạnh mẽ giúp che giấu hoạt động Internet khỏi ISP và các trang web. Khi bật VPN sẽ giúp lưu lượng truy cập được mã hóa và địa chỉ IP thực bị che giấu.

Điều này giúp tránh tình huống bị theo dõi, định vị hoặc tấn công từ chối dịch vụ (DDoS), vấn đề từng xảy ra với nhiều người dùng khi địa chỉ IP bị lộ.

Dù vậy, VPN có thể làm chậm tốc độ và tiêu hao pin trên thiết bị di động. Vì thế, nhiều người chỉ bật VPN khi thực sự cần bảo vệ quyền riêng tư, làm việc từ xa hoặc truy cập mạng công cộng.

Tóm lại, việc giảm thiểu dữ liệu để lại trên Internet không phải là nhiệm vụ có thể hoàn thành chỉ bằng một thao tác duy nhất, mà là quá trình kết hợp nhiều biện pháp để xây dựng lớp bảo vệ vững chắc cho thông tin cá nhân.

Sử dụng tài khoản hợp lý, duyệt web an toàn, kiểm soát cookie, chặn theo dõi và áp dụng VPN có thể giảm thiểu rủi ro rò rỉ dữ liệu. Trong thế giới số ngày càng phức tạp, sự chủ động và cẩn trọng chính là chìa khóa để đảm bảo an toàn trên Internet./.