Cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo tinh vi kêu gọi từ thiện online

NGUY CƠ TỪ VIỆC LỢI DỤNG NHỮNG TẤM LÒNG HẢO TÂM

Trong thời đại số hiện nay, từ thiện Online có sức lan tỏa mạnh mẽ, số lượng người tham gia đóng góp vô cùng đông đảo và số tiền huy động được là rất lớn. Nhưng cũng chính từ đây một số cá nhân, tổ chức đã nảy sinh lòng tham muốn chiếm đoạt tài sản từ thiện.

Khi quyết định chuyển tiền từ thiện qua mạng, nhiều người đặt hết niềm tin, kiểu như "ủy quyền" cho người khác làm từ thiện. Nhưng vấn đề là rất khó để kiểm chứng số tiền được dùng đúng mục đích hay không. Việc chụp ảnh chuyển khoản, ảnh trao tiền trực tiếp có thể bị làm giả và nghi ngờ về tính xác thực. Các khoản đóng góp online có khi chỉ từ vài chục ngàn đồng đến vài trăm ngàn đồng và có đến hàng ngàn cá nhân chuyển khoản. Vì vậy khi phát hiện thiếu tính minh bạch, nhiều người chọn cách im lặng bỏ qua vì thủ tục quá rắc rối, tốn thời gian, công sức.

Gần đây loại tội phạm lừa đảo này đang có chiều hướng ra tăng. Dưới đây là một số vụ việc điển hình.

Lừa đảo kêu gọi tiền trùng tu chùa sau hỏa hoạn

Đầu tháng 4/2025, Công an tỉnh Bắc Giang thông tin, sau vụ cháy xảy ra vào sáng 10/02/2025 tại chùa Làng Vẽ (phường Thọ Xương, TP Bắc Giang cũ), một số tài khoản Facebook đã sử dụng hình ảnh, thông tin sự việc và mạo danh nhà sư trụ trì để kêu gọi phật tử trong và ngoài nước quyên góp trùng tu chùa.

Một trong những trang giả mạo đáng chú ý là fanpage có tên "13 Hạnh Đầu Đà", đăng tải nhiều hình ảnh vụ cháy kèm lời kêu gọi phát tâm tu sửa, xây dựng lại chùa. Tài khoản nhận tiền ủng hộ được nêu là Nguyễn Thành Luân, số tài khoản 19074094467017. Do hình thức giả mạo tinh vi, nhiều người dân, tín đồ tôn giáo lầm tưởng đây là fanpage chính thức của nhà chùa, từ đó chuyển tiền với mong muốn đóng góp xây chùa, mà không biết đã tiếp tay cho đối tượng lừa đảo. Sư trụ trì chùa Làng Vẽ sau đó đã khẳng định, nhà chùa không sử dụng bất kỳ tài khoản mạng xã hội nào và không có hoạt động kêu gọi đóng góp trên mạng.

Giả mạo chương trình ủng hộ Cuba

Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam phát đi cảnh báo khẩn cấp: xuất hiện một trang Facebook giả mạo, lợi dụng chương trình “65 năm nghĩa tình Việt Nam – Cuba” để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân. Lợi dụng lòng tốt của cộng đồng, trang Facebook có tên: Triệu Bước Chân Hữu Nghị đã cắt ghép hình ảnh, xuyên tạc thông tin để kêu gọi quyên góp qua một đường link không chính thống. Trang này thậm chí còn tung tin giả về một giải đi bộ, chạy bộ để vận động tiền ủng hộ. Hội Chữ thập đỏ Việt Nam khẳng định: "không hề phối hợp tổ chức bất kỳ sự kiện nào tương tự".

Lừa đảo chương trình ủng hộ đồng bào bị bão lũ

Hai cơn bão liên tiếp số 10 (Bualoi) và số 11 (Matmo) đổ bộ vào nước ta đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, nhiều địa phương chịu ảnh hưởng nghiêm trọng như: Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Ninh,…Trên mạng xã hội và các thông tin đại chúng, hình ảnh chính quyền và lực lượng cứu hộ căng mình suốt ngày đêm, nỗ lực bảo đảm an toàn cho người dân và khắc phục hậu quả thiên tai được phổ biến rộng rãi.

Lợi dụng tình hình đó, một số đối tượng đã sử dụng các thủ đoạn, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản dưới hình thức kêu gọi ủng hộ người dân bị thiệt hại. Để tạo lòng tin, các đối tượng đăng tải các thông tin, hình ảnh về các điểm bị thiệt hại do lũ lụt, những câu chuyện, hoàn cảnh thương tâm cần cứu giúp. Có trường hợp một số trang mạng xã hội kêu gọi ủng hộ bà con vùng lũ dưới hình thức quyên góp tiền thông qua các tài khoản do các đối tượng cung cấp.

Trên mạng xã hội xuất hiện trang Facebook có tên “Hội Chữ Thập Đỏ VIỆT NAM - Viet Nam Red Cross Society” liên tục đăng bài và chạy quảng cáo kêu gọi quyên góp ủng hộ đồng bào vượt qua bão lũ. Đây là hình thức lừa đảo của kẻ xấu, lợi dụng lòng tốt của người dân nhằm chiếm đoạt tài sản. Đáng chú ý, trong các bài viết kêu gọi, trang này cung cấp thông tin tài khoản cá nhân mạo danh tổ chức để lừa đảo, với nội dung: Tên tài khoản: Cty TNHH TPHD Hội Chữ Thập Đỏ, số tài khoản: 4202039511, ngân hàng: MB Bank.

Điểm nghi vấn là toàn bộ bài viết đều bị chỉnh sửa lịch sử đăng tải, trong đó bài đầu tiên được cập nhật ngày 04/10/2025, cho thấy đây là trang giả mạo mới được lập nhằm lợi dụng đợt thiên tai, đánh vào lòng tin của người dân cả nước. Cơ quan chức năng nhận định, đây là hành vi lợi dụng lòng nhân ái và tinh thần tương thân tương ái của người Việt để trục lợi. Hội Chữ thập đỏ Việt Nam xác nhận không hề có tài khoản hay chiến dịch kêu gọi nào mang tên trên, đồng thời đã phát đi cảnh báo về việc xuất hiện nhiều trang giả mạo lợi dụng danh nghĩa Hội để chiếm đoạt tài sản.

Ngày 06/10/2025, Công an TP. Hải Phòng đã ra cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo liên quan đến khắc phục hậu quả bão Bualoi. Theo đó, nhiều đối tượng đã lợi dụng công tác khắc phục hậu quả sau bão để trục lợi, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng các phương thức, thủ đoạn vô cùng tinh vi như:

- Mạo danh Hội Chữ thập đỏ, các tổ chức từ thiện uy tín: các đối tượng thực hiện gọi điện thoại hoặc tạo lập các trang Fanpage, chạy quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội (Facebook, Zalo, Tiktok…) đến nhiều người kêu gọi quyên góp nhằm chiếm đoạt số tiền của người dân ủng hộ đồng bào gặp thiên tai.

- Giả danh các kênh bán mặt hàng nhu yếu phẩm: Lợi dụng việc di chuyển, đi lại khó khăn của người dân, các đối tượng đã giả danh các dịch vụ bán hàng như gạo, trứng, thịt, quần áo, giày dép,… dịch vụ sửa chữa nhà, điện nước giá rẻ trên mạng xã hội quảng cáo có thể vận chuyển đến vùng có bão lũ, dẫn dụ bị hại chuyển tiền mua hàng, cài đặt các ứng dụng lạ. Sau đó, chúng không giao hàng, chiếm đoạt tài sản của bị hại hoặc bán hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

- Gửi tin nhắn, gọi điện thông báo nhận hỗ trợ khắc phục hậu quả sau bão: các đối tượng thực điện liên lạc với những người dân nằm trong khu vực bão với chiêu trò khắc phục hậu quả và cứu trợ để yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mã OTP, kèm đường link độc hại để đánh cắp dữ liệu, chiếm quyền điều khiển thiết bị thông minh từ đó chiếm đoạt tài sản tại ngân hàng trực tuyến.

NÂNG CAO CẢNH GIÁC, PHÒNG NGỪA TRƯỚC TỘI PHẠM LỪA ĐẢO

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi tội phạm này người dân nên thực hiện một số nội dung sau:

- Không gửi tiền quyên góp, ủng hộ vào các tài khoản không rõ nguồn gốc. Khi phát hiện các tài khoản giả mạo, người dân cần kịp thời tố giác đến cơ quan chức năng để nhanh chóng xử lý.

- Khi tham gia các hoạt động từ thiện, thiện nguyện ủng hộ đồng bào, người dân cần tìm hiểu kỹ về tổ chức kêu gọi, xác minh tính xác thực của thông tin được cung cấp, chỉ chuyển tiền vào tài khoản của các tổ chức hợp pháp như: Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (Tên tài khoản: TW HOI CHU THAP DO VIET NAM, Ngân hàng Quân đội MB, Số tài khoản: 2022); Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (Tên Tài khoản: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Ban Cứu trợ Trung ương; Ngân hàng VietcomBank, Số Tài khoản: 0011.00.1932418).

- Khi thực hiện giao dịch hàng hóa trên không gian mạng, người dân cần: Kiểm tra các trang, kênh, điểm bán hàng trên mạng có phải đơn vị uy tín hay không; Kiểm tra kỹ các đơn hàng đặt mua, tránh tình trạng dữ liệu mua hàng bị lộ lọt, các đối tượng sẽ mạo danh người giao hàng, liên hệ thanh toán để lừa đảo. Đặc biệt người dân nên lưu ý rằng những khu vực bị ảnh hưởng bởi thiên tai, nếu trong diện được hỗ trợ, sẽ có cơ quan, tổ chức (đặc biệt là địa phương) liên hệ hoặc đến trực tiếp từng hộ dân để cứu trợ.

- Trong một số trường hợp, do ảnh hưởng của thiên tai, sóng viễn thông, điện sinh hoạt, nước sạch, các hoạt động kinh tế, xã hội bị gián đoạn. Vì vậy, người dân cần cảnh giác, không làm theo hướng dẫn của những đối tượng mạo danh nhân viên các cơ quan, tổ chức yêu cầu cài đặt ứng dụng lạ; không truy cập vào những đường link lạ trên mạng...

KẾT LUẬN

Với tinh thần đoàn kết và trách nhiệm cộng đồng, mỗi người dân hãy chủ động chung tay thực hiện hành động quyên góp, từ thiện một cách an toàn, hiệu quả. Đồng thời, người dân cần nâng cao cảnh giác, không để các đối tượng lợi dụng lòng hảo tâm để lừa đảo, trục lợi.